Kuchnia nikaraguańska
Autor: thiessa @ 9:35am, Sobota 31 Styczeń 2015.
Postaram się przedstawić najbardziej znane i charakterystyczne dania kuchni nikaraguańskiej. Zacznijmy od dania najbardziej znanego.
Gallo pinto (dosł. malowany kogut), czyli ryż z czarną albo czerwoną fasolą gotowane osobno i po ugotowaniu podsmażone razem z dodatkiem cebuli, czosnku, czerwonej papryki, kolendry i przypraw jest daniem narodowym Nikaragui. Co do rodzaju i ilości poszczególnych składników autentycznego gallo pinto toczy się intensywna debata pomiędzy Nikaragua i Kostaryką. Więcej na ten temat można poczytać we wpisie dotyczącym gallo pinto
Podobnym daniem jest ryż i fasola z tą różnicą, że całość odsmaża się na oleju kokosowym, co nadaje daniu charakterystyczny smak. To danie bardziej popularne w karaibskiej części Nikaragui.
Gallo pinto
Każdy Nicos (tak nazywają siebie mieszkańcy Nikaragui) wie, że najlepszym miejscem, aby zaspokoić głód jest przybytek zwany COMEDOR, czyli miejsce odpowiadające naszym barom mlecznym. Często nie znajdziemy tam żadnej karty dań, natomiast posiłek możemy sobie skomponować z tego, co danego dnia zostało przygotowane przez sympatyczne Nicos. Każdego dnia gotowane są świeże potrawy, więc nie musimy się martwić o to, że się czymkolwiek zatrujemy. Niektóre przybytki oferują dodatkowo dania á la carte. Po zamówieniu takiego dania zostanie ono bardzo szybko przyrządzone, niemal na naszych oczach.
W każdym comedorze na stole stoi tajemniczy słoik z kolorową zawartością. Jest to chillera. W środku znajdziemy różnorodne marynowanie warzywa. Dodatek ten jest piekielnie ostry, co kontrastuje z ogólnie mdłymi potrawami kuchni nikaraguańskiej.
W porze lunchu (almuerzo) jada się casado, czyli "żonkosia". Nazwa casado jest przykładem lokalnego humoru w stylu macho. Nawiązuje do typowego codziennego pożywienia, jakie mężczyzna otrzymuje, kiedy się ożeni. Zestaw taki zawiera: ryż, fasolę, surówkę, najczęściej z kapusty, smażone plantany (warzywne banany) bądź plantanowe placki - patacones oraz wymiennie wołowinę, kurczaka lub rybę. Istnieje nawet wersja podróżna casado. Można ją kupić na dworcach autobusowych zapakowaną w styropianowe pojemniki. Sprzedają je starsze kobiety.
Casado
Charakterystyczną nikaraguańską zupą jest sopa de mondongo, czyli po naszemu flaczki. Jest ona specjalnością miasta Mesatepe. W pierwszej kolejności flaki myje się przy użyciu sody oraz soku z cytryny i pomarańczy, następnie kroi na małe kawałki i gotuje z cebulą, czosnkiem i papryką. Kiedy są już wystarczająco miękkie dodaje się mielony ryż oraz krojone warzywa: cebulę, paprykę, kukurydzę, czy tak egzotyczne dla nas warzywa jak quequisque, zwane też malangą, czy chayote. Zupę podaje się z awokado i serem.
Innym charakterystycznym daniem, mogącym być utożsamianym z gęstą zupą jest jednogarnkowiec rondon, pochodzący z miasta Bluefields na wschodnim wybrzeżu Nikaragui. Przyrządza się go tradycyjnie z mięsa żółwiego, ryb i czerwonego mięsa lub wieprzowiny. Czasami miesza się dwa lub trzy gatunki mięs. Do potrawy dodaje się paprykę, chilli, kasawy (manioku), quequisque, platany oraz zioła zwane nargan.
Rondon
Indio Viejo. Mięso, które po ugotowaniu dzieli się na włókna i smaży z dodatkiem cebuli, czosnku, papryki i pomidorów. Potrawę zagęszcza się namoczonymi i rozdrobnionymi tortillami. W końcowej fazie dodaje się sok z pomarańczy i bulion.
Indio Viejo
Salpicón jest rodzajem sałatki zawierającej mięso, cebulę, pomidory, awokado, chile, oregano i ocet. Danie o takiej nazwie występuje również w innych krajach Ameryki, ale zwykle mają nieco inny skład.
Salpicón
Nacatamal to przysmak przyrządzany z ciasta, które przyrządza się z masy hariny i masła oraz kawałków wieprzowiny lub kurczaka, ryżu, ziemniaków, pomidorów, cebuli i papryki. Wszystko owija się w liście bananowca w taki sposób, że nacatamal przybierają kształt poduszki i gotuje około 5 godzin. Liście bananowca są oczywiście niejadalną częścią tego "gołąbka" służą jedynie temu, aby nadzieniu nadać odpowiedni kształt.
Nacatamal
Baho (lub Vaho) to typowo niedzielne danie, w którego skład wchodzi mieszanka mięs, zielone plantany i kasawa (maniok) gotowane razem w liściu bananowca. To oryginalne nikaraguańskie danie wywodzi się z mieszanki kulturowej autochtonów, Metysów i Afroamerykanów. Baho podaje się z sałatką z kapusty i pomidorów z dodatkiem octu i cytryny lub limonki.
Vigarón to danie pochodzące z miasta Granada. Być może w chwili obecnej Nicos przyrządzają je w domach w innych miastach i częściach kraju, ale będąc turystami możemy liczyć jedynie na jego degustację na rynku Granady, gdzie sprzedawane jest jako specjalność tego miasta. Danie to jest rodzajem sałatki, którą podaje się na liściu bananowca a składa się z kasawy (manioku), chicharrón (smażone skórki wieprzowe), kapusty i pomidorów.
Vigarón
Quesillo pochodzi z La Paz Centro i Nagarote w departamencie León. Nazwa dania pochodzi od sera o tej samej nazwie. Ser jest bardzo charakterystyczny. Aby opisać jego smak należałoby go porównać do wędzonego białego sera z tą różnicą, że ma bardziej zwarta konsystencję i jest zdecydowanie słony. Będąc w Nikaragui, kawałek takiego sera zabieraliśmy ze sobą na drogę razem z pieczywem lub tortillami i pomidorami.
Danie o tej samej nazwie to właściwie przekąska. Kawałek sera quesillo kładzie się na tortillę i po zawinięciu owija w plastikową torebkę razem z cebulą skropioną octem. Całość wykańcza się śmietaną i odrobina soli.
Repocheta to coś bardzo charakterystycznego dla kuchni nikaraguańskiej, jednak próżno tego szukać w ulicznych barach i restauracjach. To taki rodzaj nikaraguańskiego fastfoodu, który można zjeść najczęściej w domu. Przez cały pobyt w Nikaragui nie udało mi się jej spróbować, dlatego przyrządziłam ją sobie dopiero po powrocie do domu. Generalnie jest to smażona kukurydziana tortilla z mięsem, fasolą lub serem z dodatkiem świeżych warzyw i śmietany.
Repocheta
Słodkości nie są raczej moją domeną, ale przy okazji tego wpisu należałoby wspomnieć o najbardziej znanych.
Ciasto kukurydziane (Pan de elote)
Tres leches, czyli trzy mleka to ciasto przypominające biszkoptowe nasączone mieszanką mleczną, którą przygotowuje się ze skondensowanego mleka słodzonego i niesłodzonego oraz śmietanki. Na koniec ozdobione bitą śmietaną. Ciasto to jest popularne nie tylko w Ameryce Środkowej, ale także w Południowej im Północnej.
Cajeta de coco to deser, który powstaje z mleka kokosowego, cukru i kasawy (manioku). Przypomina trochę nasze krówki, ponieważ mleko kokosowe gotuje się z cukrem a kiedy zgęstnieje dodaje starty kokos i kasawę.
Rosquilles to rodzaj przekąski, który jest specjalnością miasta Somoto położonego na Północy Nikaragui. Ciasto przygotowuje się z mąki kukurydzianej z dodatkiem sera, jajek, masła i smalcu i nadaje owalny kształt, przypominający nasze oponki z tą różnicą, że zamiast smażyć na oleju, piecze się je w piekarniku. Smakują dosyć charakterystycznie, ponieważ jak już pisałam wyżej ser, którego się używa do ich wyrobu przypomina nieco biały wędzony. Wyobraźcie sobie coś słodkiego z posmakiem wędzonego. Można się skusić, żeby spróbować, ale nie zostałam ich wielką miłośniczką.
Raspados to coś w rodzaju lodów. Znane są w całej Ameryce i niektórych krajach Azji. Deser powstaje ze struganego lodu, który nasącza się różnymi smakowymi syropami. W praktyce wygląda to tak, że sprzedawca raspados jeździ po ulicach wózkiem z wielkim blokiem lodu. Kiedy zamawiamy ten specjał wyjmuje coś w rodzaju hebla i struga lód, który umieszcza w kubeczku, po czym wlewa na niego syrop, który ten lód pochłania.
Raspados
Nikaragua słynie z bardzo ciekawych napojów (bebidas). Niektóre z nich mogą się wydawać dziwne w naszej kulturze, ponieważ brak jest odpowiedników, z którymi można je porównać. Najsmaczniejsze są napoje owocowe zwane refresco lub w skrócie fresco, przyrządzane ze świeżych owoców zmiksowanych z wodą lub mlekiem i dodatkiem lodu. Inną grupę napoi stanowią takie, które zawierają ziarna zbóż i nasiona.
Bardzo popularnym napojem jest fresco de piña con arroz, czyli połączenie ryżu z ananasem. Przyrządzenie takiego napoju jest sposobem na wykorzystanie obierek z ananasa, które zawsze wyrzucamy. Po przepis zapraszam tutaj.
Fresco de piña con arroz
Zupełną abstrakcją jest zaś napój zwany chicha de maíz, który uzyskuje się metodą parodniowej fermentacji białej odmiany kukurydzy, po uprzednim zalaniu jej wodą i ostatecznym zmieleniu na papkę. Do takiej mikstury dodaje się panelę i czerwony barwnik (niekiedy wściekle różowy). Smak tego napoju jest dosyć charakterystyczny i niekoniecznie musi smakować komuś z naszych kręgów kulturowych. Ja określiłabym to tak: da się wypić.
Tym, którym uda się odwiedzić Nikaraguę i uda im się odwiedzić Granadę polecam zaś té de grama, jedyną w swoim rodzaju herbatkę z lokalnych traw.
Aqua fresca de jamaica, czyli napój z kwiatów hibiskusa, chicha de maíz, té de grama
Napojem, który bierze swój początek w Hiszpanii jest horchata. Jest jednak zasadnicza różnica pomiędzy sposobem jej przyrządzania w różnych krajach. O ile w Hiszpanii do jej wyrobu używa się mleka, cukru, przypraw i migdała ziemnego, zwanego ciborą jadalną to w Nikaragui zamiast niego dodaje się nasiona zwane jicaro. Pochodzą od niezwykle ciekawej rośliny, jednak jej poświęcę oddzielny wpis.
Horchata
Kolejnym ciekawym napojem, typowym dla karaibskiej części Nikaragui jest gaubul. Zawiera mieszankę zmiksowanych, ugotowanych wcześniej zielonych bananów z krowim mlekiem, cukrem i wodą kokosową.
Nikaragua obfituje w wiele egzotycznych owoców, ale trzeba mieć szczęście i natrafić na stosowny sezon. Jeśli chcecie zobaczyć jakie, to zapraszam do zapoznania się z wpisem o kuchni kostarykańskiej.
Thiessa
Komentarze
ależ fantastyczna strona! czytam i zgłębiam wiedzę, wielka radość!
karobi - 4:01pm, Niedziela 1 Luty 2015.
Karobi dla mnie też wielka radość, że się podoba.
thiessa - 10:05pm, Niedziela 1 Luty 2015.
Bardzo ciekawy wpis. Dotąd niewiele wiedziałam o kuchni nikaraguańskiej, większość potraw wydaje się bardzo apetycznych. Jestem też pod dużym wrażeniem, że tak wiele z nich przygotowałaś sama w domu. Pozdrawiam :)
Zuzia z Chilli, Czosnek i Oliw - 10:17am, Poniedziałek 2 Luty 2015.http://chilliczosnekioliwa.blogspot.com
Zuzia 2 lata temu przygotowalam i tak sobie czekaly na lepsze czasy:-)
thiessa - 11:16pm, Wtorek 3 Luty 2015.